เติมเชื้อไฟลงในกองฟืน ไฟหากไร้ซึ่งเชื้อ มันจะดับลงเอง

หากรู้ทันอารมณ์ความนึกคิดปรุงแต่งได้ด้วยสติ อารมณ์นึกคิดปรุงแต่งจะดับลงทันทีอัตโนมัติ โดยไม่ต้องไปทำอะไร เพียงแค่มีสติรู้เท่าทันอารมณ์นั้นๆ แล้วปัญญาจะทำให้เราเห็นความ เกิด-ดับ ของอารมณ์ ที่มากระทบจิตได้อย่างชัดเจน เห็นได้ว่ามันเป็นเพียงสังขาร มีเกิด-มีดับ เป็นธรรมดา เราแค่มีสติรู้แค่นั้น

แต่หากเราไม่รู้เท่าทันอารมณ์เหล่านั้นแล้ว อารมณ์เหล่านั้นจะดำเนินต่อไป เช่น สุขบ้าง ทุกข์บ้าง วิตกกังวลบ้าง เดือดเนื้อร้อนใจบ้าง จนกว่ามันจะดับไปเอง บางคนโกรธเกรี้ยวโมโหโทโสเป็นครึ่งค่อนวันหรือทั้งวันไปเลย นึกคิดปรุงแต่งไปตามอารมณ์โทสะความโกรธ ความขัดเคือง ความไม่พอใจ เหมือนเติมเชื้อไฟลงในกองฟืน อารมณ์เหล่านั้นจะต่อเนื่องเพราะเราไม่ทันอารมณ์เหล่านั้น อารมณ์เหล่านั้นมันจะเผาผลาญจิตใจเราให้ดิ่งต่ำลงลึกยากจะถอน จนกลายเป็นเรื่องราวใหญ่โตเลยเถิด เพราะไม่รู้เท่าทันอารมณ์นั้นๆ ได้

จิตตสังขารหรืออารมณ์นึกคิดปรุงแต่งเป็นสังขารที่มี เกิด-ดับ เป็นธรรมดา เพียรมีสติรู้เท่าทันความนึกคิดปรุงแต่ง อย่าให้จิตสังขารมันกลายเป็นความเคยชิน เมื่อเคยชินแล้ว มันจะกลายเป็นอุปนิสัย กลายเป็นจิตตสันดาน เราควรเพียรสร้างสติ รู้อยู่กับปัจจุบันเสมอๆ เพื่อไม่ให้เกิดความเคยชิน เคลิบเคลิ้มไปกับความคิดจนกลายเป็นตัวสร้างกรรม

คำสอนหลวงพ่อชา สุภัทโท

เธอจงระวังความคิดของเธอ
เพราะความคิดของเธอ
จะกลายเป็นความประพฤติของเธอ

เธอจงระวังความประพฤติของเธอ
เพราะความประพฤติของเธอ
จะกลายเป็นความเคยชินของเธอ

เธอจงระวังความเคยชินของเธอ
เพราะความเคยชินของเธอ
จะกลายเป็นอุปนิสัยของเธอ

เธอจงระวังอุปนิสัยของเธอ
เพราะอุปนิสัยของเธอ
จะกำหนดชะตากรรมของเธอชั่วชีวิต