คนผู้มีปัญญาดี เป็นผู้ไม่ประมาทเมื่อสัตว์ทั้งหลายประมาท เป็นผู้ตื่นอยู่โดยมากเมื่อสัตว์ทั้งหลายหลับ เขาจึงทิ้งคนเหล่านั้นไป เหมือนดังม้าฝีเท้าเร็ว วิ่งละทิ้งม้าตัวที่ไร้พลังไป ฉะนั้น

คนพาลทั้งหลายมีปัญญาทราม มักประมาทอยู่เนืองๆ ส่วนผู้มีปัญญา มีแต่รักษาความไม่ประมาท เหมือนดังรักษาทรัพย์ที่มีค่าที่สุดไว้ ฉะนั้น

ยศย่อมเจริญยิ่งขึ้น เมื่อบุคคลมีความขยัน มีสติ ประกอบการงานที่ไม่มีโทษ ใคร่ครวญก่อนทำทุกครั้ง สำรวมกาย วาจา ใจ เลี้ยงชีวิตตามธรรม ด้วยความไม่ประมาท

ความไม่ประมาทเป็นทางแห่งความไม่ตาย ความประมาทเป็นทางแห่ง ความตาย ผู้ไม่ประมาทชื่อว่าย่อมไม่ตาย คนที่ประมาทก็เป็นเหมือนคนที่ตายแล้ว

ผู้กระทำบุญไว้แล้ว ย่อมร่าเริงใจในโลกนี้, ละไปแล้วก็ย่อมบันเทิงใจในโลกหน้า เรียกว่า จะอยู่หรือตายก็ย่อมบันเทิง เขาบันเทิง เขาร่าเริงใจยิ่งนัก เพราะเห็นกรรมที่บริสุทธิ์ของตน

ผู้กระทำบาปเป็นปกติ ย่อมเศร้าโศกในโลกนี้ ละไปแล้วก็ย่อมเศร้าโศก เรียกว่า จะอยู่หรือตายก็ย่อมเศร้าโศก เขาเศร้าโศก เขาเดือดร้อน เพราะเห็นกรรมที่เศร้าหมองของตน

ชายหน้าตาอัปลักษณ์เข้าร่วมกับกลุ่มโจร ถูกทางการจับกุมได้ ยอมทรยศรับฆ่าเพื่อนโจร เพื่อตัวเองรอดตาย ทางการตั้งให้เป็นนายเพชฌฆาต

ในกรุงพาราณสี มีสามีภรรยาวรรณะพราหมณ์คู่หนึ่งเป็นมิจฉาทิฏฐิ ทั้งสองมีบุตร ๓ คน คือ บุตรชายคนโต ๑ บุตรชายคนรอง ๑ และบุตรสาวเป็นคนเล็ก ๑

สมัยหนึ่ง พระพุทธเจ้าประทับอยู่ในพระเชตวันวิหาร เขตกรุงสาวัตถี ทรงมีพระ มหากรุณาตรวจดูโลกตอนใกล้รุ่ง ทรงพบหญิงชาวกรุงมธุรา (แคว้นสุรเสนะ) คนหนึ่ง ใกล้ สิ้นอายุ ตายแล้วนางจะเกิดในอบายภูมิ

อานันทเศรษฐีเป็นเศรษฐีชาวกรุงสาวัตถี มีทรัพย์มากถึง ๘๐ โกฏิ (อสีติโกฏิวิภโว) เขามีบุตรชายเพียงคนเดียว คือ "มูลสิริ" เศรษฐีเป็นคนตระหนี่เหนียวแน่นมาก เขาจะ สอนลูก สอนญาติ และเหล่าคนงานให้สั่งสมทรัพย์ ใช้ให้น้อยที่สุด

เมื่อพระกุมารกัสสปะแสดงธรรมปลดเปลื้องพระยาปายาสิให้ตั้งอยู่ในความเห็น ความชอบแล้ว พระยาปายาสิก็ได้ถวายมหาทานแด่พระเถระและภิกษุสงฆ์ตลอด ๗ วัน และตั้งแต่บัดนั้น

จูฬกาลเป็นชาวสาวัตถี เป็นอุบาสกนับถือพระรัตนตรัย เขาเป็นผู้มีศรัทธาตั้งมั่น สมาทานรักษาอุโบสถ (อุโบสถศีล) เดือนหนึ่ง ๘ วัน ในวันที่เขารักษาอุโบสถเขาจะพักแรม ฟังธรรมอยู่ในพระวิหารเชตวัน

โตเทยยพราหมณ์เป็นปุโรหิตของพระเจ้าปเสนทิโกศล อาศัยอยู่ในหมู่บ้านตุทิคาม นอกกรุงสาวัตถี เขามีทรัพย์มากถึง ๘๗ โกฏิ ซึ่งตกทอดต่อมาจากคนหลายรุ่น เมื่อถึงรุ่นของเขา

ครั้งพุทธกาล...มีพระเถระ ๘ รูป อยู่จำพรรษาในชนท ออกพรรษาแล้วเดินทาง มุ่งไปกรุงสาวัตถีเพื่อเข้าเฝ้าพระพุทธเจ้า ระหว่างทางพวกท่านแวะพักแรมอยู่ในป่าแห่งหนึ่ง คืนนั้น นางเปรตตนหนึ่งได้ปรากฎกายให้บรรดาพระเถระเห็น