สิ่งที่ควรรู้

ความรู้ที่เกิดแก่คนพาล เป็นไปเพื่อความฉิบหายอย่างเดียว ความรู้ที่คนพาลมีนั้น ทำปัญญาของเขาให้ตกต่ำ ทำความดีงามให้พินาศ

ไม่พึงคบมิตรชั่ว ไม่พึ่งคบคนต่ำช้า พึงคบกัลยาณมิตร พึงคบบุคคลผู้อุดม (ด้วยคุณ)

ในหมู่มนุษย์ เหล่าคนที่ข้ามไปถึงฝั่งโน้นมีจํานวนน้อย ส่วนหมู่สัตว์นอกจากนี้ ยังวิ่งเลาะอยู่ฝั่งนี้เที่ยว

ชนะตนเองแลประเสริฐกว่า การเอาชนะชาวประชาทั้งหมดไม่ประเสริฐเลย บุคคลฝึกตนเองแล้ว ประพฤติสํารวมเป็นนิตย์

สังสารวัฏ ได้แก่ การเวียนว่ายตายเกิดของสัตว์โลกทั้งหลาย วนเวียนอยู่ในวัฏฏะที่ไม่รู้จบสิ้น คําว่า สังสาร หมายถึง การท่องเที่ยวไปอย่างไม่รู้เบื้องต้นเบื้องปลาย คําว่า วัฏฏะ หมายถึง การหมุนไปสู่ภพภูมิต่าง ๆ คือเวียนไปสู่สุคติภูมิ หรือทุคติภูมิเป็นต้น

คําว่า โลก หรือ จักรวาล มีความหมายเดียวกัน คือแผ่นดินแผ่นฟ้าอันเป็นที่อยู่ของสัตว์โลกทั้งหลาย เช่น มนุษยโลก เทวโลก พรหมโลกเป็นต้น ในฎีกาสฬายตนวรรคกล่าวว่า จักรวาล ชื่อว่า โลก เพราะเป็นที่อาศัยอยู่ แห่งสัตว์ และพืช เป็นต้น

ภพภูมิของสัตว์ หมายถึง อาณาเขตของแผ่นดินแผ่นฟ้า อันเป็นที่อาศัยอยู่แห่งสัตว์โลก ได้แก่ กามภพ รูปภพ อรูปภพ

มนุษยภูมิ ตั้งอยู่ในทวีปทั้ง ๔ ที่ล้อมรอบภูเขาสิเนรุราช มนุษย์ในที่นี้ท่านหมายเอามนุษย์ในชมพูทวีป

ภูมิอันเป็นที่เกิดของสัตว์ที่ยังท่องเที่ยวอยู่ในกามอารมณ์ ระดับจิตใจยังปรารภ กามอารมณ์ ได้แก่ รูป เสียง กลิ่น รสสัมผัสที่น่าปรารถนา

นรกภูมิ ตั้งอยู่ภายใต้ผืนแผ่นดินแห่งชมพูทวีป เป็นภพภูมิที่มีแต่ความทุกข์ตลอดกาล เพราะเหตุที่ ประพฤติอกุศลกรรมบถ ๑๐

ภพภูมิของเปรต ตั้งอยู่เบื้องบนแห่งแผ่นดินอันเป็นที่ตั้งแห่งนรกภูมิ ในดงทึบของป่า หิมพานต์ แห่งชมพูทวีป

ตั้งอยู่ภายใต้ภูเขาสิเนรุราชที่ตั้งอยู่ในท่ามกลางจักรวาล เชิงเขาสิเนรุราชหยั่งลง ในระหว่างเขาตรีกูฏ ๔,๐๐๐ โยชน์

เดรัจฉานจัดเป็นสัตว์ภูมิหนึ่งใน ๓๑ ภูมิก็จริง แต่ไม่มีที่อยู่อาศัย ที่เป็นของตนเองโดยเฉพาะ อาศัย ร่วมอยู่ในมนุษยโลก

ดินแดนของพระพรหม ซึ่งเป็นภพภูมิที่สถิตย์อยู่เสวยสุขของพระพรหมผู้อุบัติเกิดในพรหมวิมาน ณ พรหมโลก อันเป็นแดนซึ่งมีแต่ความสุขอันเกิดจากฌานเท่านั้น