โสดาบัน แปลว่า ผู้แรกถึงกระแสธรรม (แห่งพระนิพพาน) ถือเป็นอริยบุคคลระดับแรกใน ๔ ระดับ คือ โสดาบัน สกทาคามี อนาคามี อรหันต์

ห้วงน้ำลึก ใสสะอาด นิ่งสนิท ฉันใด บัณฑิตทั้งหลายฟังธรรมแล้ว ย่อมผ่องใส ฉันนั้น

ผู้ปรารถนาบุญ พึงบูชายัญหรือเซ่นสรวงอย่างใดๆ ในโลกตลอดหนึ่งปี การบูชายัญหรือเซ่นสรวงแม้ทั้งหมดนั้น มีค่าไม่ถึงหนึ่งในสี่แห่งการกราบ ไหว้ท่านผู้ปฏิบัติตรง ซึ่งมีผลประเสริฐกว่า

ธรรม ๔ ประการ คือ อายุ วรรณะ สุขะ พละ ย่อมเจริญแก่ผู้มีปกติไหว้กราบ อ่อนน้อมต่อผู้เจริญเป็นนิตย์

สกทาคามี หรือ สกิทาคามี แปลว่า ผู้จะมาสู่โลกนี้เพียงอีกครั้งเดียว เป็นชื่อเรียกพระอริยบุคคลลำดับที่ ๒ ใน ๔ ประเภท

ณ ป่าท่าคันโท จังหวัดกาฬสินธุ์ นี้เอง แม้จะเป็นพรรษาแรก ของการปฏิบัติกัมมัฎฐานก็ตาม แต่ด้วยความพยายามและด้วยปณิธานอันแน่วแน่ไม่ลดละ ผลแห่งการปฏิบัติก็เริ่มบังเกิดขึ้นอย่าง เต็มภาคภูมิ

อนาคามี แปลว่า ผู้ไม่มาเกิดอีก หมายความว่าจะไม่กลับมาเกิดในกามาวจรภพอีก แต่จะเกิดใน พรหมโลก อีกเพียงครั้งเดียว แล้วจะบรรลุอรหันต์แล้วนิพพานบนพรหมโลกนั้น

เวลาออกทางปัญญานี่ ! ไม่มีในตำรา เป็นการตามต้อนกิเลส กิเลสประเภทไหนเป็นอย่างไร สติปัญญานี้เหนือกว่า ตามต้อนกันทัน เผากันไปเรื่อยๆ มันเป็นเอง นั่นละ

ผู้ต้องการน้ำ ย่อมชักน้ำไป ช่างศร ย่อมดัดลูกศร ช่างไม้ ย่อมถากไม้ บัณฑิต ย่อมฝึกตน

ในศาสนาพุทธ พระอรหันต์ คือ พระอริยบุคคลชั้นสูงสุด สามารถละสังโยชน์ได้ครบ ๑๐ ประการ

พระอรหันต์ตามพระธรรมวินัยนี้หรือตามหลักการทางพระพุทธศาสนา ก็คือ ผู้ที่เข้าถึงสัจธรรมความจริงอันประเสริฐสูงสุด จิตหลุดพ้นจากอาสวะกิเลสทั้งปวงอย่างเด็ดขาด มี ๔ ประเภท

อย่าว่าแต่คนธรรมดาอย่างเราเลย ขนาดพระสงฆ์ผู้มีภูมิธรรมสูงอย่างหลวงตามหาบัวซึ่งเป็นผู้หนึ่งที่ได้รับฟังเรื่องราวจากหลวงปู่มั่นด้วยตัวท่านเองก็ยังถึงกับกล่าวว่า ประสบการณ์การเข้าถึงที่สุดแห่งธรรมะของหลวงปู่มั่นนั้นเป็นความอัศจรรย์อย่างถึงขีดสุด

ทั้งหลายทั้งปวงที่เล่ามาทั้งหมดนี้ว่าเป็นเรื่องที่อัศจรรย์มากแล้ว แต่ประสบการณ์ที่กำลังจะตามมาต่อไปนี้เป็นความอัศจรรย์ที่อัศจรรย์ยิ่งขึ้นไปอีก เป็น “ความอัศจรรย์” ที่อยู่เหนือ “ความอัศจรรย์” อีกชั้นหนึ่ง

ในหมู่ผู้ปฏิบัติธรรมสายพระกรรมฐาน ทั้งพระภิกษุและฆราวาสให้การยอมรับว่า "หลวงปู่ดูลย์ อตุโล นับเป็นองค์เดียวที่มีความรู้ลึกซึ้งในเรื่องของจิต จนกระทั่งได้รับสมญาว่าเป็น บิดาแห่งการภาวนาจิต"